Het practoraat verschillen waarderen stelt zich voor
In het kwaliteitskompas van de Federatie Christelijk MBO staat als laatste item dat haar onderwijs inspireert te dromen van en te werken aan een humane, solidaire en duurzame wereld, waarin alle mensen leven met respect, aandacht, inzet en verantwoordelijkheid voor elkaar en de aarde. Hoe mooi zijn deze idealen en tegelijkertijd hoe ingewikkeld is dit om in de praktijk te brengen! Het practoraat wil handen en voeten geven aan deze dromen en idealen door ontmoeting aan te gaan met de ander, hoe verschillend van identiteit en herkomst we ook mogen zijn. Verschillend zijn, kan ook conflict en elkaar niet begrijpen betekenen. Willen we de ander op waarde leren schatten, dan moeten we bij onszelf beginnen. Pas als je jezelf goed kent, kun jij het verschil met de ander op waarde schatten.
We zien te vaak dat jongeren zich niet thuis voelen in de samenleving en een extreem wij-zij-denken ontwikkelen. Een onbevooroordeelde ontmoeting met de ander is dan niet meer mogelijk. Hun wij-zij-denken en hun extreme denkbeelden betekenen voor veel docenten en andere professionals die met jongeren werken handelingsverlegenheid (Kleijwegt, 2016; Azough, 2017). De vraag voor de onderwijsprofessional is dan: hoe kunnen we morele invloed uitoefen om jongeren alternatieven te bieden voor polariserend gedachtengoed, zodat ze niet vervreemden van de democratische samenleving. De opdracht voor de onderwijsprofessional is, dat hij oprecht moet luisteren naar hoe jongeren de samenleving en hun eigen rol daarin zien. Er moet ruimte zijn voor jongeren om met hun eigen idealen en opvattingen ergens terecht te kunnen. Jongeren hebben behoefte ook aan betekenisgeving. De kunst is om jongeren mee te laten denken en te laten helpen om de samenleving beter te maken. Het onderwijs moet jongeren laten werken aan grote maatschappelijke thema’s zoals veiligheid, duurzaamheid en gelijkwaardigheid. Op deze manier leren we jongeren om te geven om de wereld en om andere mensen (Sieckelinck & Pfeifer, 2018).
Het bouwen van een gemeenschappelijke basis begint bij het vinden van en kritisch reflecteren op eigen wortels. De onderwijsprofessional werkt daarom ook aan zijn levensbeschouwelijke competenties, persoonlijk èn in schoolverband. Identiteitsontwikkeling beperkt zich niet tot dagopeningen of lessen levensbeschouwing en is niet vrijblijvend. Er is ruimte voor verschillen en oprechte aandacht voor de ‘ander’, voor gedeelde waarden, weten waar je staat, reflecteren op de professionele identiteit en uit de professionele isolatie kunnen stappen.
Het practoraat Verschillen Waarderen ondersteunt docenten en bestuur van de Federatie Christelijk MBO bij deze opdracht. Het practoraat heeft daarbij een verbindende functie, adviesfunctie, een professionaliseringsfunctie en een onderzoeksfunctie.
In deze video, gemaakt door het Alfa-college, legt de practor uit wat een practoraat is.
Op 4 april 2019 hield practor Birgit Pfeifer haar practorale rede. De rede.is als boek uitgegeven.
Download het boek Verschillen waarderen.